Co warto wiedzieć o nadciśnieniu tętniczym?
Jak wskazują wyniki badań przeprowadzonych przez panel badawczy CBOS, aż 75% wszystkich Polaków uważa, że to na nich samych spoczywa główny udział w dbaniu o własne zdrowie. Średnia wieku jakiego dożywamy rośnie, a na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat medycyna bardzo ewoluowała na lepsze. Mimo to osób chorych na choroby układu krążenia, które są głównymi przyczynami zgonów w Polsce, niestety przybywa. Jedną z nich jest nadciśnienie tętnicze. Warto wiedzieć czym jest dokładnie, jak się objawia i co zrobić, by mu zapobiec.
Czym jest ciśnienie tętnicze?
Ciśnienie tętnicze jest naciskiem, który wywierany jest przez przepływającą krew na ściany naczyń krwionośnych. W centrum układu krążenia znajduje się serce, które odpowiedzialne jest za pompowanie krwi do wszystkich części ciała. Z serca krew tłoczona jest bezpośrednio do aorty (głównej i największej tętnicy w układzie), która rozgałęzia się na mniejsze tętnice, transportujące krew do wszystkich narządów. Kolejne naczynia są coraz mniejsze. Te najmniejsze to naczynka włosowate. Z nich krew (wraz z nią niepotrzebne organizmowi produkty) prowadzona jest do głównych żył (górnej i dolnej), których koniec usytuowany jest w prawym przedsionku serca. Jej dalsza droga prowadzi przez prawą komorę, a stamtąd do płuc, które wzbogacane są w tlen. Następnie krew wraca przez lewy przedsionek do lewej komory, a z niej trafia ponownie do aorty kończący tym samym cykl przepływowy. Najwyższy pomiar ciśnienia krwi odnotowywany jest podczas skurczu lewej komory serca. To tak zwane ciśnienie skurczowe. Natomiast kiedy następuje rozkurcz komory, wartość ciśnienia jest najmniejsza (ciśnienie rozkurczowe). Ciśnienie tętnicze mierzone jest w milimetrach słupa rtęci (mm Hg). Podczas jego badania uzyskuje się dwie liczby. Oznaczają one ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. Za prawidłowy ciśnienie uznaje się wynik mieszczący się w 120–129/80–84 mm Hg.
Kiedy występuje i czym grozi nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze to choroba układu sercowo-naczyniowego (krążenia). Charakteryzuje się podwyższonym wskaźnikiem ciśnienia krwi (140/90 mm Hg i więcej). Choroba ta rozpoznawana jest na podstawie wyników badań ciśnienia krwi, które powinny być prowadzone regularnie, kilka razy dziennie, przynajmniej przez kilka dni. Co do zasady, każdy może zachorować na nadciśnienie. Czynnikami, które mogą zwiększać ryzyka zachorowania, są: dziedziczność, nadużywanie soli w produktach spożywczych czy też otyłość. Chorych dzieli się na dwie grupy, w zależności od przyczyny nadciśnienia. Pierwsza grupa (90% osób) to chorzy cierpiący na nadciśnienie samoistne, którego przyczyna nie jest do końca znana. Drugą grupą są chorzy na nadciśnienie wtórne. W tym przypadku nadciśnienie jest skutkiem innej często dużo poważniejszej i przewlekłej choroby. Mimo że na ogół nadciśnienie nie jest zbyt dolegliwe, to może prowadzić do wielu groźnych konsekwencji. Jedną z nich jest udar mózgu. Nadciśnienie może prowadzić też do niewydolności serca, a nawet zawału. Chorzy często cierpią też na osłabienie nerek.
Leczenie i zapobieganie nadciśnieniu tętniczemu
Zdecydowana większość lekarzy zaleca chorym zmianę trybu życia. Ograniczenie niezdrowego jedzenia (głównie soli oraz tłuszczów zwierzęcych), częste i regularne spożywanie owoców i warzyw oraz dużo aktywności na świeżym powietrzu. Ma to na celu pomóc m.in. w odchudzaniu, jeśli jedną z przyczyn naszej choroby jest nadwaga. Osoby palące kategorycznie powinny rzucić palenie. Warto też do minimum ograniczyć spożywanie alkoholu. Wszystko z wymienionych jest też najlepszym sposobem na zapobieganie nadciśnieniu, jeśli szczęśliwie nie mieliśmy z nim nigdy problemów. Chorzy natomiast nierzadko muszą też brać lekarstwa. Istnieje wiele produktów, które obniżają ciśnienie. Warto, aby przed ich użyciem ustalić z lekarzem odpowiednie dawkowanie i częstotliwość ich przyjmowania. Tylko w ten sposób zaistnieje szansa na długotrwałą poprawę naszego zdrowia.
