Profilaktyka chorób nerek

Nerki stanowią jeden z najważniejszych narządów w organizmie, bez którego nie można żyć. Dlatego też tak istotna jest profilaktyka chorób nerek. Warto wiedzieć o tym, że schorzenia związane z układem moczowym oraz samymi nerkami długo nie dają żadnych konkretnych objawów. Istnieje zatem ryzyko przemienienia się uleczalnych dolegliwości w takie, które wymagają dializ czy nawet przeszczepu.

O tym, że nasze nerki nie funkcjonują prawidłowo można dowiedzieć się z badań zleconych przez lekarza. Jakie zatem badania krwi należy wykonać w kierunku wykrycia chorób nerek?

Do najczęstszych symptomów informujących nas o kłopotach z układem moczowym zalicza się: obrzęk stóp i rąk, podwyższone ciśnienie krwi, senność, zmiany w wyglądzie lub zapachu moczu, rzadkie bądź częste oddawanie moczu, gorączka, łuszczenie się skóry, obrzęk wokół oczu, pieczenie podczas oddawania moczu, zapach amoniaku w ustach.

fot. Eraxion/bigstockphoto.com

W razie wystąpienie któregoś z powyższych objawów, należy skierować się do lekarza pierwszego kontaktu, które zleci następujące badania:

• posiew moczu,
• badanie ogólne moczu,
• pomiar ciśnienia krwi,
• USG nerek

O zaburzeniach ze strony czynności nerek świadczą też wyniki badań krwi:

• OB,
• badania biochemiczne krwi (stężenia białek, a także cholesterolu, fosforu, wapnia, sodu, potasu, kwasu moczowego, mocznika i kreatyniny).

Stężenie kreatyniny we krwi (53–115 µmol/l) pozwala na wstępną ocenę czynności nerek. Przesączanie kłębuszkowe, czyli tzw. GFR dokładniej niż stężenie kreatyniny ocenia, czy czynność nerek jest prawidłowa. U zdrowego człowieka wartość GFR nie powinna być niższa niż 90 ml/min/1,73 m2.

Prawidłowe stężenie mocznika oraz kwasu moczowego we krwi mieści się w przedziale 15–40 mg/dl (2–6,7 mmol/l) i 3–7 mg/dl (180–420 µmol/l). Wyniki te są szczególnie ważne u osób ze znacznie upośledzoną czynnością nerek. Wysokie stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi świadczy o niewydolności nerek, dnie moczanowej, stosowaniu diety bogato purynowej i niedoczynność tarczycy.

Przy nieprawidłowościach w czynności nerek obserwuje się również:

• spadek stężenia hemoglobiny (HGB);
• zły jonogram (stężenie elektrolitów we krwi), czyli podwyższone stężenie potasu, fosforanów, natomiast obniżone wapnia;
• nieprawidłowy lipidogram (ocena gospodarki tłuszczowej organizmu), w którym występuje podwyższone stężenie triglicerydów oraz cholesterolu

Choroby nerek wiążą się z upośledzonym wydalaniem wody oraz produktów przemiany materii z organizmu. Te nieprawidłowości odbijają się też niekorzystnie na układzie krwiotwórczym, gospodarce tłuszczowej i gospodarce hormonalnej ustroju. W celu uniknięcia dolegliwości związanych z układem moczowym musimy pić dużo płynów (najlepiej wody niskozmineralizowanej), zrezygnować z palenia papierosów, uprawiać sport, unikać soli i nigdy nie zwlekać z pójściem do toalety, kiedy czujemy parcie na pęcherz.